INSPIRE
Deze infrastructuur, gewoonlijk INSPIRE (voor infrastructuur voor ruimtelijke informatie in de Europese Gemeenschap) genoemd, is hoofdzakelijk gericht op gegevens met betrekking tot het milieubeleid van de Europese Unie en tot beleidsvormen of activiteiten die een impact kunnen hebben op het milieu.
Op juridisch vlak is de INSPIRE-richtlijn 2007/2/EG van het Europees Parlement en de Raad van 14 maart 2007 tot oprichting van een geografische informatie-infrastructuur in de Europese Gemeenschap, in werking getreden op 15 Mei 2007. Het werd op federaal niveau omgezet door de wet van 15 december 2011 en is vooral van toepassing op de digitale geografische gegevens van de publieke sector.
Conform deze richtlijn is België verplicht om:
- de beschikbare gegevens en diensten te beschrijven (via geharmoniseerde metagegevens);
- een aantal diensten op te zetten (zoekdienst, raadpleegdienst, downloaddienst, etc.) om het delen van en toegang tot ruimtelijke gegevens te vergemakkelijken;
- het formaat en de structuur van de gegevens te harmoniseren in overeenstemming met nationale normen.
De uitvoering van de verschillende verplichtingen die voortvloeien uit de INSPIRE-richtlijn wordt geregeld door Europese voorschriften.
Alle gegevens verstrekt in het kader van de INSPIRE-richtlijn worden verzameld binnen het Europese geoportaal, het centrale toegangspunt dat door de Europese Unie is opgezet.
INSPIRE in de Belgische context
In België valt de implementatie van de INSPIRE-richtlijn onder de verantwoordelijkheid van de gewesten voor het milieubeheer en van de federale overheid voor wetenschappelijke en geografische zaken. De federale overheid en de 3 gewesten (Brussel, Vlaanderen, Wallonië) hebben de INSPIRE-richtlijn in hun respectievelijke regelgevingen omgezet.
Rol van het NGI op het federaal niveau
De federale wetgeving vertrouwt aan het NGI de specifieke opdracht toe om de technische infrastructuur op te zetten die toegang geeft tot federale gegevens en INSPIRE-diensten. De federale infrastructuur bouwt een netwerk van diensten op (zoeken, raadplegen en downloaden) die toegang bieden tot geografische gegevens, en documenteert het bestaan ervan met metadata die in overeenstemming met de INSPIRE-richtlijn worden opgemaakt.
De geografische gegevens en diensten van de federale openbare diensten dekken een brede waaier aan thema’s: topografie, administratieve en statistische eenheden, milieu, aardobservatie, gezondheid, mijnbouw. De partners die direct betrokken zijn bij de uitvoering van de richtlijn zijn dus, naast het NGI, de FOD Economie, de Algemene Administratie van de Patrimoniumdocumentatie, het Koninklijk Meteorologisch Instituut, het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen, de Koninklijke Sterrenwacht van België en het Koninklijk Belgisch Instituut voor Ruimte-Aeronomie, alsook de Intergewestelijke Cel voor het Leefmilie.
Het NGI heeft daarom een federaal geoportaal opgezet, dat toegang geeft tot de geografische gegevens van federale openbare diensten in overeenstemming met de INSPIRE-richtlijn. Dit geoportal bevat een geocatalogus van metadata die de geografische gegevens en webservices (bekijken en downloaden) van federale openbare diensten inventariseert en documenteert. De geocatalogus is beschikbaar in 4 talen (NL / FR / DE / EN). Prioritair zijn de ruimtelijke gegevens die binnen het toepassingsgebied van de INSPIRE-richtlijn vallen. Dat belet niet dat het federale geoportaal nu ook andere federale digitale geografische gegevens toegankelijk zal proberen te maken.
Als beheerder van het federale technische platform heeft het Nationaal Geografisch Instituut een leidende rol gespeeld in de implementatie van de INSPIRE-richtlijn en biedt het verschillende diensten aan de federale partners om hen te helpen en ondersteunen bij deze implementatie, namelijk:
- technische expertise beschikbaar stellen voor partners;
- trainingen en technische workshops organiseren;
- technische handleidingen ontwikkelen met aanbevelingen over de te volgen procedures voor de naleving van INSPIRE-gegevens en -diensten;
- zorgen voor de validatie van de INSPIRE-conformiteit van metadata, geografische gegevens en services;
- de ontwikkeling en hosting aanbieden van het platform dat toegang geeft tot de geografische gegevens en diensten van partners die niet over de gewenste middelen of expertise beschikken;
- één centrale dienst opzetten en onderhouden voor het ophalen van federale ruimtelijke informatie en de gerelateerde diensten;
- verslag uitbrengen aan de Europese Commissie over de vooruitgang die de Belgische federale regering heeft geboekt bij de uitvoering van de richtlijn;
- de resultaten promoten.