Dat was het onderwerp van een workshop die op 8 en 9 februari georganiseerd werd op de KU Leuven, op initiatief van EuroSDR en EuroGeographics. De deelnemers bespraken er de impact van het EU-beleid inzake Open Data (richtlijn 2019/1024 van het Europees Parlement en de Raad), en meer bepaald de uitvoeringsverordening 2023/138 van de Europese Commissie, die van toepassing is op de hoogwaardige datasets en de oude modellen, die (gedeeltelijk) gebaseerd waren op de verkoop van de gegevens, in vraag stelt.
De lopende implementatie van Europese regelgeving over open data in de EU-lidstaten veroorzaakt een aanzienlijk verlies van inkomsten voor dataproducenten, waaronder nationale cartografische en kadastrale agentschappen. De vraag naar duurzame financiering van hun activiteiten en de ontwikkeling van de nodige capaciteiten om aan toekomstige behoeften te voldoen, wordt een grote uitdaging.
In deze context is het NGI al bezig met grondige structurele en functionele aanpassingen. Onze administrateur-generaal Ingrid Vanden Berghe, samen met de geografen Johannes Van Geertsom en Laura Kupers, sprak over de impact van het open data-beleid van de EU op de sector van de geografische informatie in België en stelde het ontwikkelingsmodel voor dat het NGI nastreeft via de versterking van zijn rol als draaischijf in België voor de toegang tot en de verspreiding van gezaghebbende geografische informatie. Als federale geobroker biedt het NGI een interessant model voor het huidige debat. Landen die al langer werken met open data (zoals Finland en Frankrijk) hebben ook hun ervaring gedeeld.
Het feit dat sommige openbare diensten gratis zijn, is niets nieuws. Het is echter niet mogelijk voor de openbare dienstverlener om hetzelfde niveau van dienstverlening te handhaven zonder extra overheidsfinanciering om het verlies aan inkomsten te compenseren. Voorbeelden variëren van land tot land, van onderwijs tot gezondheidszorg en van openbaar vervoer tot het gebruik van weginfrastructuur. Dergelijke modellen vereisen altijd aanzienlijke overheidsfinanciering. Recente voorbeelden tonen aan dat de bijkomende overheidsfinanciering zeer aanzienlijk kan zijn.
Voor het NGI en andere cartografische en kadastrale agentschappen in de EU is aanvullende overheidsfinanciering nog niet gegarandeerd, ondanks het feit dat het voor elk land essentieel is om te profiteren van de expertise van een performant cartografisch agentschap. De workshop bood de gelegenheid voor substantiële en constructieve uitwisselingen over de uitdagingen en kansen van open data, en toonde het belang aan van het onderhouden van een permanente dialoog op Europees niveau om oplossingen voor de korte en middellange termijn te identificeren.
