Het Nationaal Access Point voor Intelligente Transportsystemen (NAP ITS) zet zich in om de mobiliteit in de Europese Unie veiliger, efficiënter en duurzamer te maken. Via de website Transportdata.be, beheerd door het NGI, kunnen mobiliteitsdatasets en -diensten in België centraal worden geraadpleegd.

De eerste helft van 2025 was voor de medewerkers van het NAP een productieve periode van samenwerking en kennisdeling. Zowel in België als op Europees niveau werden grote stappen gezet om de kwaliteit en gegevensuitwisseling van mobiliteitsdata verder te versterken. In dit overzicht blikken we terug op de belangrijkste verwezenlijkingen en kijken we vooruit naar de rest van het jaar.

Kwaliteit voorop: Twee belangrijke frameworks gepubliceerd

Een van de kerndoelen van NAPCORE is het verhogen van de kwaliteit van mobiliteitsdata binnen de Europese Nationale Toegangspunten (NAP’s). Begin 2025 werden twee belangrijke documenten gefinaliseerd waar het NGI aan bijdroeg:

  • Een kwaliteitsframework specifiek gericht op data over lage-emissiezones (UVAR’s), cruciaal voor steden die werken met toegangsreguleringen op basis van milieunormen.
  • Een algemeen kwaliteitsframework voor het evalueren van de publicatiekwaliteit van datasets op NAP’s, met nadruk op de metadata die mobiliteitsinformatie beschrijven.

De frameworks, met Jasper Beernaerts (NGI) als co-auteur, zullen dienen als leidraad voor NAP-beheerders in heel Europa. De kwaliteit van het werk krijgt ook academische erkenning. Een herwerkte versie van het UVAR-rapport werd als abstract aanvaard voor een wetenschappelijk congres in Edinburgh (1-3 september). Een tweede paper werd geselecteerd voor een presentatie op een internationaal congres in Thessaloniki (16-18 oktober).

5 jaar Transportdata

op 14 februari vierde Transportdata.be zijn vijfde verjaardag. Met maar liefst 96 organisaties die data en diensten registreren, grote aantallen data-hergebruikers  en een sterke samenwerking met de vier mobiliteitsadministraties, is het platform uitgegroeid tot een onmisbare schakel in het mobiliteitslandschap.

Porto als ontmoetingsplaats voor kennisdeling

Begin april vonden in Porto twee workshops plaats:

  • De NAPCORE WG4.4-workshop over metadata, waar werd gewerkt aan versie 3.0 van mobilityDCAT-AP, een Europese metadata-standaard voor mobiliteitsdata. Jasper Beernaerts, een van de originele auteurs, nam hier in naam van het NGI actief aan deel.
  • Een evaluatieworkshop van het Belgische NAP, waarbij de kwaliteit van transportdata.be voor 2025 werd onder de loep genomen. Net als voorgaande jaren behoort het Belgische platform tot de koplopers in Europa.
Internationale vertegenwoordiging: Parijs, Gent , Wenen en Malta

Ook mei en juni waren bijzonder productieve maanden:

  • Op 13 en 14 mei nam het NGI deel aan een NAPCORE workshop in Wenen. Het onderwerp van de workshop was onder meer het harmonizeren van de compliance assessments procedures. De Belgische aanpak werd als voorbeeld van een good practice beschouwd. Ook werd er gekeken hoe er in de toekomst nauwere samenwerking kan zijn tussen de verschillende lidstaten.
  • Op 24 en 25 juni nam het NGI deel aan een mobilitydata-workshop in Parijs. Daar werd de brug geslagen tussen bottom-up datastandaarden uit de privésector (zoals die van Google of Apple) en de EU-richtlijnen waar het Belgische NAP op gebaseerd is. De workshop leidde tot waardevolle inzichten voor harmonisatie tussen de sectoren.
  • Op 25 juni presenteerde het NGI het Belgische NAP tijdens een online trainingssessie voor de overheid van Malta, georganiseerd door Ertico (ITS Europe). Met deze inzichten zal Malta in de toekomst hun eigen NAP opstarten.
  • Diezelfde avond gaf het NGI toelichting bij het Belgische NAP tijdens een ‘datadive’ in Gent, gericht op het gebruik van mobiliteitsdata binnen stedelijke contexten.
Belgisch NAP stevig verankerd tot 2028

In april werd de vernieuwde samenwerkingsovereenkomst tussen het NGI en de vier Belgische mobiliteitsadministraties officieel gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Hiermee werd het mandaat voor het beheer van het Belgische NAP verlengd tot eind 2028.

Daarnaast keurde de Europese Commissie recent de verlenging van het NAPCORE-project goed. Het nieuwe project loopt van 1 juli 2025 tot 31 december 2027, met dus blijvende Belgische deelname via het NGI .

Ook is er een nieuw Europees project goedgekeurd, TISGRADE, waaraan het NGI als associated partner zal deelnemen. Het doel van het TISGRADE-project is de beschikbaarheid en de kwaliteit van (grensoverschrijdende) verkeersinformatie diensten te verbeteren voor de weggebruiker. Hierbij ligt er ook een belangrijke focus op de rol van de NAPs.

Conclusie

Met sterke internationale samenwerkingen en een vernieuwd mandaat voor het Belgische NAP is de basis gelegd voor verdere groei. De tweede helft van het jaar belooft opnieuw boeiend te worden, met onder meer wetenschappelijke congressen, thematische workshops en een aanhoudende focus op kennisdeling en kwaliteit. En natuurlijk de eerste Belgische NAP User Day op 20 november 2025, georganiseerd door het NGI. Stip die datum dus alvast aan in je agenda en registreer je hier: NAP User Day 2025 – Pre-Registration

Online resources

Het Nationaal Geografisch Instituut biedt een aantal online resources aan die door het brede publiek gebruikt kunnen worden.