Het NGI blijft zich inzetten voor de ontwikkeling van geospatiale informatie op wereldschaal

In 2024 was de kalender van bijeenkomsten en evenementen goed gevuld:

Op 24 januari kwam het uitgebreide UN-GGIM Bureau bijeen in Aguascalientes, in het hoofdkwartier van het Mexicaanse Nationaal Instituut voor Statistiek en Geografie (INEGI). Als covoorzitter van UN-GGIM nam de administrateur-generaal van het NGI, Ingrid Vanden Berghe, deel aan de vergadering. Het was een vruchtbare bijeenkomst die de omvang van het werk benadrukte dat door de UN-GGIM-gemeenschap wordt uitgevoerd om ervoor te zorgen dat landen over solide geodata-infrastructuren beschikken. Het doel is om hen in staat te stellen betere beslissingen te nemen en de doelstellingen voor duurzame ontwikkeling beter te monitoren en te bereiken. Het Uitgebreid Bureau besprak ook de agenda voor de 14e jaarlijkse sessie van UN-GGIM.

Van 15 tot 19 april nam mevrouw Ingrid Vanden Berghe deel aan de vergaderingen van het Internationale Adviescomité dat verantwoordelijk is voor het bepalen van de strategische visie van het United Nations Global Geospatial Knowledge and Innovation Centre (UN-GGKIC). Het hoofddoel van het nieuwe expertisecentrum dat in Deqing, China, is gevestigd, is de implementatie van de UN-IGIF te ondersteunen. Het zal de capaciteiten van de lidstaten verder versterken en de innovatie, het leiderschap en de coördinatie die nodig zijn voor een beter geodatabeheerbeleid, in het bijzonder in ontwikkelingslanden, bevorderen en ondersteunen.

Van 7 tot 9 augustus 2024 kwam de geospatiale gemeenschap samen in het hoofdkwartier van de Verenigde Naties in New York om deel te nemen aan de 14de jaarlijkse zitting van UN-GGIM. Dit was een cruciaal moment voor UN-GGIM, dat zijn werkplan voor 2025-2030 moet definiëren. Om het momentum te behouden, samen oplossingen te bedenken voor de uitdagingen van vandaag en morgen, en de inspanningen meer te richten op de implementatie, moet UN-GGIM de regelingen voor het beheer van geospatiale informatie op wereldniveau versterken via sterk leiderschap. België, via het NGI, dat voor het vijfde opeenvolgende jaar werd herbenoemd als covoorzitter, benadrukte dit punt in zijn verklaringen.

Van 8 tot 10 oktober bracht het zevende High Level Forum on Global Management of Geospatial Information van de Verenigde Naties politieke besluitvormers en geospatiale deskundigen samen rond het thema “Accelerating Implementation, Strengthening Resilience”. Het doel van het evenement, georganiseerd in Mexico City door INEGI, was om geospatiale informatie beter te integreren in de besluitvorming en ervoor te zorgen dat alle landen, ongeacht hun ontwikkelingsniveau, toegang kunnen krijgen tot het potentieel van geodata, zodat niemand achterblijft. In haar slottoespraak benadrukte mevrouw Ingrid Vanden Berghe dat de oplossingen die tijdens het forum werden onderzocht politieke steun op hoog niveau nodig hebben om werkelijkheid te worden. Ze riep de deelnemers op om het belang van geospatiaal informatiebeheer te blijven bepleiten bij hun regeringen en instellingen zodat geospatiale informatie de aandacht, financiering en politieke wil blijft krijgen die het nodig heeft om wereldwijde ontwikkeling te stimuleren.

Prioriteiten en activiteiten van de regio Europa:

Dialoog over de invoering van de Europese “Open data”-richtlijn

In 2024 bleef de kwestie van duurzame financiering voor de werking van nationale cartografische en kadastrale agentschappen in de EU, en de ontwikkeling van de nodige capaciteit om aan toekomstige behoeften te voldoen, een belangrijke uitdaging. De lopende toepassing van het “Open data”-beleid van de EU (Richtlijn 2019/1024 van het Europees Parlement en de Raad, en meer in het bijzonder Uitvoeringsverordening 2023/138 van de Europese Commissie, die van toepassing is op hoogwaardige datasets) vormt een uitdaging voor de financieringsmodellen voor de nationale cartografische en kadastrale instanties in de EU. Op 8 en 9 februari nam het NGI deel aan een workshop georganiseerd aan de KU Leuven, op initiatief van EuroSDR en EuroGeographics, om de impact van deze Europese verordeningen te bespreken. Mevrouw Ingrid Vanden Berghe, vergezeld door twee NGI- geografen, de heer Johannes Van Geertsom en mevrouw Laura Kupers, sprak tijdens de workshop over de impact voor België en stelde het ontwikkelingsmodel voor dat het NGI nastreeft door zijn rol als “geobroker” of hub in België voor toegang tot en verspreiding van gezaghebbende geografische informatie te versterken. Het NGI biedt een interessant model voor het huidige debat. Landen die al langer werken met open data (zoals Finland en Frankrijk) hebben ook hun ervaring gedeeld.

Blijvende investering van het NGI in UN-GGIM : Europa, in samenwerking met andere regionale partners

De tweede vergadering van de experten van de werkgroep voor beleids- en wettelijke kaders voor het beheer van geospatiale informatie vond plaats van 20 tot 22 februari op de universiteitscampus van de KU Leuven, en werd georganiseerd door het NGI in samenwerking met het regionale comité van UN-GGIM: Europa en EuroGeographics. Er werd onder andere gesproken over het politieke en wettelijke kader voor adequate en gezaghebbende geospatiale gegevens in het geval van een crisis, geospatiale gegevens voor het algemeen belang en het veranderende geospatiale en technologische landschap.

Op 19 en 20 juni nam het NGI deel aan de 11e plenaire vergadering van het regionale comité van UN-GGIM: Europa in het Paleis der Naties in Genève. België werd op deze vergadering vertegenwoordigd door de heer Johannes Van Geertsom, geograaf bij het NGI. Het evenement bracht hoge kaderleden van nationale geospatiale informatiediensten en statistiekdiensten van Europese lidstaten samen, evenals internationale geospatiale experts. Op de tweede dag was een gezamenlijke sessie gepland met de Economische Commissie voor Europa van de Verenigde Naties (UNECE), in samenhang met de 72ste sessie van de Conferentie van Europese Statistici (CES). Op de eerste dag gaf de heer Johannes Van Geertsom een presentatie over de voortgang van de werkzaamheden van de GRF: Europa, waarvan het NGI namens België voorzitter is. Tijdens deze sessie werden de vooruitgang en de uitdagingen van het GRF: Europa besproken binnen het bredere kader van de UN-GGIM programma’s en de officiële thema’s van het UN-GGIM: Europa comité. Een belangrijk resultaat van de eerste dag was de herbevestiging van het belang van geodesie, dat opnieuw zal worden opgenomen in de strategische plannen van het regionale comité van UN-GGIM: Europa. Op de tweede dag, die samen met de 72ste zitting van de Conferentie van Europese Statistici (CES) werd georganiseerd, presenteerde de heer Johannes Van Geertsom het UN-GIM comité en het UN-IGIF kader. Deze gezamenlijke dag was gericht op kwesties die zowel de statistische als de geospatiale gemeenschappen aangaan en benadrukte het belang van samenwerking tussen deze disciplines.

Op 22 en 23 oktober kwamen deskundigen op het gebied van geodesie bijeen in Tromsø op initiatief van Kartverket, de Noorse autoriteit op het gebied van cartografie, als onderdeel van een gezamenlijk door EuroSDR en EUREF georganiseerde workshop. Het doel van de discussie was manieren te vinden om het probleem van de verschillen tussen geodetische referentiekaders in Europa op te lossen, het gebruik van gegevens te vergemakkelijken en grensoverschrijdende uitwisseling te bevorderen. Vanuit het NGI nam de Heer Jeffrey Verbeurgt deel aan deze workshop.

Van 5 tot 7 juni vond in Barcelona het jaarlijkse symposium plaats van de subcommissie referentiesystemen voor Europa van de AIG, EUREF. Het NGI werd vertegenwoordigd door Filip De Doncker en Martin Vandenbroeck. Tijdens de conferentie werden verschillende onderwerpen besproken, waaronder een methode om de ETRS89-realisaties van vóór 2014, die door veel landen als hun nationale referentiesysteem zijn aangenomen, te verenigen met de moderne ETRS89-realisaties. De grenzen van de huidige definitie van ETRS89 werden ook besproken, evenals de voortgang van het Europese verticale referentiesysteem EVRS. Het NGI presenteerde het jaarverslag voor België, waarin de geodetische activiteiten van het NGI, de Koninklijke Sterrenwacht, FLEPOS en WALCORS worden beschreven.

Op 5 december kwamen EuroGeographics en UN-GGIM: Europa samen in Brussel voor een strategische uitwisseling om bestaande samenwerkingen te versterken en toekomstige synergieën te verkennen. De twee organisaties onderzochten hoe ze hun complementaire rollen beter kunnen benutten om de impact en doeltreffendheid van de geospatiale sector te vergroten. Door deze gezamenlijke inspanningen blijven EuroGeographics en UN-GGIM: Europa bijdragen aan een sterke en coherente geospatiale infrastructuur in Europa, ten voordele van de lidstaten en de samenleving als geheel. Hier was Ingrid Vanden Berghe actieve deelnemer aan de gedachtenwisseling.

Het NGI bleef ook in 2024 andere initiatieven ondersteunen, met name de werkgroep Gegevensintegratie van UN-GGIM: Europa, onder leiding van Nathalie Delattre. Deze groep heeft tot doel het begrip van cartografische agentschappen over de integratie van geospatiale gegevens met andere bronnen, met name statistische gegevens, te vergroten. De werkgroep onderzoekt ook voorbeelden van goede praktijken in het gebruik van geodata om de uitdagingen van klimaatverandering aan te gaan.

Andere activiteiten met betrekking tot de regio Europa

Zoals de voorbije jaren nam de heer Eric Bayers, als Belgische afgevaardigde van het NGI, deel aan de twee EuroSDR “Boards of Delegates (BOD)”. Het doel van deze vergaderingen is om een link te leggen tussen de nationale cartografische agentschappen en academische laboratoria die belast zijn met onderzoek naar ruimtelijke gegevens. Ook de particuliere sector is vertegenwoordigd. De eerste jaarlijkse vergadering, de 144ste BOD, vond eind mei plaats in Zwolle, op uitnodiging van Nederland. De tweede, de 145ste BOD, vond begin november plaats in Kopenhagen, op uitnodiging van Denemarken. Zoals gewoonlijk boden deze twee tweedaagse vergaderingen de gelegenheid voor vele vruchtbare en inspirerende uitwisselingen, met als doel een inventaris op te maken van de behoeften van de nationale cartografische diensten en van de vooruitgang die door de laboratoria werd geboekt op het gebied van geospatiaal onderzoek.

Tot slot vertegenwoordigden Ingrid Vanden Berghe en Nathalie Delattre het NGI, dat lid is van EuroGeographics, op de Algemene Vergadering over het thema “Wereldwijde uitdagingen aangaan met officiële geospatiale gegevens”, die van 17 tot 19 maart in Sevilla werd georganiseerd door het Spaanse Nationaal Geografisch Instituut en de Algemene Directie van het Kadaster.

Transportdata.be internationaal erkend

In het kader van het NAPCORE-project wordt elke EU-lidstaat jaarlijks beoordeeld op basis van een aantal objectieve criteria met betrekking tot de kwaliteit van zijn nationaal toegangspunt voor intelligente transportsystemen (NAP ITS). Omdat het Belgische NAP Transportdata.be altijd zeer hoge cijfers haalt, werd het NGI, dat het platform beheert, uitgenodigd om het Belgische platform voor te stellen op de NAPCORE Reference Architecture Workshop in Praag op 19 en 20 juni. De Heer Jasper Beernaerts nam deze taak op zich.

Van 16 tot 20 september was NAP ITS aanwezig op het ITS World Congress in Dubai, dat elk jaar academische en private actoren en politieke besluitvormers samenbrengt. De aanwezigheid van verschillende Europese partners leidde tot vruchtbare ontmoetingen en discussies voor managers van NAP ITS, waaronder de heer Jasper Beernaerts van het NGI, met name in het kader van de verschillende werkgroepen van het NAPCORE-project.

Tot slot presenteerde de Heer Jasper Beernaerts en Mevrouw Laura Kupens namens het NGI van 6 tot 7 november de goede resultaten van het Belgische NAP op de NAPCORE mobiliteitsdatadagen in Turijn, de jaarlijkse bijeenkomst georganiseerd voor en door de vertegenwoordigers van de nationale toegangspunten tot mobiliteitsgegevens.

Het NGI wordt lid van EUPOS

Op 24 en 25 oktober zag het NGI zijn aanvraag voor lidmaatschap van EUPOS, een internationaal non-profit initiatief dat publieke instellingen samenbrengt die GNSS-augmentatiediensten leveren, bevestigd door een stemming van de leden tijdens de 10e EUPOS Raadsvergadering in Skopje, Noord-Macedonië. De heer Jeffrey Verbeurgt, hoofd van de afdeling geodesie van het NGI, nam deel aan het evenement via videoconferentie. Tijdens de technische vergadering presenteerde hij het werk van GRF: Europa, een netwerk van Europese geodeten waarvan hij voorzitter is. EUPOS-leden kregen ook informatie over UN-GGIM-initiatieven en de toestand van de RTK GNSS-netwerken in België.

Strategische uitwisselingen met de cartografische agentschappen van Noorwegen en Nederland

Op 26 april verwelkomde het NGI het Kartverket, het agentschap van de Noorse administratie dat toezicht houdt op het nationale beleid voor vastgoedinformatie, cartografie en geografische informatie. Deze bijeenkomst stelde vertegenwoordigers van beide organisaties in staat om elkaar te informeren over lopende en toekomstige projecten en om de samenwerking te versterken.

Op 30 en 31 oktober 2024 vond een andere belangrijke strategische uitwisseling plaats tussen de directies van het NGI en het Nederlandse kadaster, een unieke gelegenheid om van elkaar te leren en een solide basis voor verdere samenwerking en het versterken van de banden tussen de twee organisaties. De Belgische delegatie bestond uit de algemene directie en technisch directeuren van het NGI. Van Nederlandse zijde was een even grote delegatie aanwezig. De tweedaagse bijeenkomst in Nederland was gericht op het delen van visies en strategieën en het verkennen van gemeenschappelijke kansen en uitdagingen. De uitwisseling bracht een aantal actiepunten naar voren die gericht zijn op het bevorderen van kennisdeling in de toekomst.

BeGeo, georganiseerd onder auspiciën van het Belgische voorzitterschap UE2024

Op 19 maart 2024 keerde BeGeo terug naar Brussels Expo voor zijn 8e editie rond het transversale thema “Geo-intelligentie voor een duurzame toekomst”. Dit belangrijke nationale evenement, georganiseerd door het NGI onder auspiciën van het Belgische voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie, bood een Europees perspectief ten gunste van kennisdeling en innovatie in de geografische sector. Deelnemers aan het congres konden kiezen uit vijf parallelle thematische tracks die een breed scala aan onderwerpen belichtten. Keynote sprekers behandelden actuele onderwerpen zoals dataspaces en de nieuwe Europese juridische toolbox, crisisbeheer versterkt door geo-intelligentie, burgerparticipatie in slimme steden door AI en open data, partnerschappen en innovatie, en de toekomstige vaardigheden van landmeters.

Overzicht van andere evenementen

Van 11 tot 13 maart nam mevrouw Vanden Berghe deel aan twee panels tijdens de “Defense GeoIntelligence (DGI)”, een internationale conferentie die elk jaar in Londen wordt gehouden. Ze sprak over twee onderwerpen: de toekomst van het spatiale domein en samenwerking tussen private en publieke spelers om betere klimaatgeodata te leveren ter ondersteuning van beleid en beslissingen op dit gebied. Tijdens de afsluitende plenaire sessie gaf ze uitleg over de evolutie van de rol van het NGI als “geobroker”, die een strategische informatiepartner voor Defensie is geworden en ook ten dienste staat van andere bevoegdheidsdomeinen van de federale overheid.

Van 8 tot 12 april waren twee geografen van het NGI, mevrouw Anke Bracke en de heer David Robberechts, in Rotterdam om deel te nemen aan de workshops van Esri Europe over het gebruik van geografische beelden voor de nationale veiligheid. Het doel van deze bijeenkomsten was het bevorderen van een beter begrip van het gebruik van systemen voor het beheren, exploiteren en verspreiden van beeldmateriaal ter ondersteuning van de besluitvorming voor militaire, defensie- en inlichtingenoperaties.

Op 14 en 15 mei nam een delegatie van het NGI deel aan een aantal discussies op het Geospatial World Forum (GWF 2024) in Rotterdam en deelden zij hun ervaringen met het benutten van geo-intelligence in strategische gebieden. Ingrid Vanden Berghe leidde twee paneldiscussies. De eerste, in de plenaire sessie, richtte zich op geospatiale infrastructuur en de Digital Twin om veerkrachtige infrastructuren en digitale steden te bevorderen. De tweede, op de agenda van de Defence and Intelligence Summit, onderzocht hoe geo-informatie beter kan worden benut voor een snelle en doordachte reactie op noodsituaties.